นายศุภโชติ ไชยสัจ สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร (สส.) แบบบัญชีรายชื่อ พรรคก้าวไกล กล่าวถึงมติการประชุมคณะกรรมการนโยบายพลังงานแห่งชาติ (กพช.) ที่เห็นชอบกับแนวทางการดำเนินโครงการนำร่องซื้อขายไฟฟ้าจากพลังงานหมุนเวียน ในรูปแบบการทำสัญญาซื้อขายพลังงานไฟฟ้าได้โดยตรง (Direct PPA) ผ่านการขอใช้บริการระบบโครงข่ายไฟฟ้าให้แก่บุคคลที่สาม (TPA) ซึ่งเป็นการเปิดให้บริษัทเอกชนระดับโลกที่รัฐบาลเชิญชวนเข้ามาลงทุนในประเทศ โดยเฉพาะบริษัทด้านศูนย์ข้อมูล (Data Center) สามารถเจรจาซื้อไฟฟ้าจากแหล่งพลังงานหมุนเวียนต่างๆ ได้โดยตรง โดยไม่กระทบกับระบบไฟฟ้าภายในประเทศ ทั้งนี้ ตนรู้สึกยินดีเป็นอย่างยิ่งที่ กพช.เห็นชอบกับแนวทางดังกล่าว เพราะถือเป็นก้าวแรกของประเทศไทยที่จะนำไปสู่การเปิดเสรีทางพลังงานไฟฟ้าในอนาคต อีกทั้งยังเป็นการเพิ่มตัวเลือกในการเข้าถึงพลังงานสะอาด ดึงดูดนักลงทุนเข้าสู่ประเทศ อย่างไรก็ตาม การเปิด Direct PPA ครั้งนี้กลับไม่สอดคล้องกับแผนพลังงานชาติ (National Energy Plan) ฉบับใหม่ จนนำมาสู่ข้อกังวลว่ารัฐบาลกำลังละเลยปัญหาเดิมและสร้างปัญหาใหม่ต่อภาคพลังงานไทยใน 3 ประเด็นหลัก โดยประเด็นแรก คือ การเปิด Direct PPA หรือให้ผู้ซื้อกับผู้ขายไฟฟ้าสามารถเจรจากันได้โดยตรงนั้นเป็นการดึงอุปสงค์ (Demand) การใช้ไฟฟ้าออกจากระบบ ทำให้ความต้องการไฟฟ้าในระบบลดลง ขณะที่แผนพัฒนากำลังผลิตไฟฟ้าของประเทศไทย (PDP) ฉบับใหม่ปี 2567 ที่กำลังอยู่ระหว่างการรับฟังความคิดเห็นนั้นไม่ได้วางแผนรองรับการเปิด Direct PPA ไว้ ดังนั้น เมื่อรัฐบาลประกาศโครงการนำร่องดังกล่าวในภายหลัง ย่อมทำให้โรงไฟฟ้าที่จะต้องถูกสร้างขึ้นตามแผนเกินความจำเป็น เป็นการพยากรณ์ความต้องการไฟฟ้าที่สูงเกินจริง จนกระทบต่อค่าไฟของประชาชนที่อาจสูงขึ้นไปอีก
นายศุภโชติ กล่าวถึงประเด็นที่สองว่า คณะกรรมการกำกับกิจการพลังงาน (กกพ.) ได้ประกาศรับซื้อพลังงานสะอาดรอบล่าสุดจำนวน 3,600 เมกะวัตต์นั้น มีปัญหาหลายด้าน เช่น การกีดกันไม่ให้คนที่กำลังฟ้องร้องภาครัฐเข้าร่วมประมูล หรือการไม่ให้มีการแข่งขันกันเรื่องราคา ดังนั้น หากโครงการนำร่อง Direct PPA มีการเปิดให้พลังงานสะอาดจากโครงการรับซื้อรอบล่าสุด 3,600 เมกะวัตต์เข้าร่วมได้ ก็ถือว่ารัฐบาลกำลังมองข้ามปัญหาและเร่งรัดตัดปัญหาให้พ้นตัว ส่วนประเด็นสุดท้าย คือ การซื้อขายไฟฟ้าโดยตรงระหว่างผู้ซื้อและผู้ขายไฟฟ้านั้นจะต้องมีการจ่ายค่าเช่าสายส่ง (Wheeling Charge) ให้กับเจ้าของโครงข่ายในประเทศ คือ การไฟฟ้าฝ่ายผลิตแห่งประเทศไทย (กฟผ.) การไฟฟ้าส่วนภูมิภาค (กฟภ.) และการไฟฟ้านครหลวง (กฟน.) แต่อัตราค่าธรรมเนียมในส่วนนี้ก็ยังไม่มีความชัดเจนว่าจะมีการเก็บเท่าใด หากเก็บน้อยไปเจ้าของระบบโครงข่ายก็เข้าเนื้อ หากเก็บมากไปก็ไม่มีใครใช้ ดังนั้น ตนจึงเสนอให้รัฐบาลจัดเก็บในอัตราที่เหมาะสม โดยชี้แจงต่อประชาชน นักลงทุน และเจ้าของโครงข่ายให้ชัดเจนถึงเหตุผลในการได้มาซึ่งอัตราดังกล่าว เพื่อทำให้เกิดความโปร่งใส
นายศุภโชติ กล่าวย้ำว่า ตนยินดีที่รัฐบาลจะสามารถเปิด Direct PPA ได้ภายในสิ้นปี 2567 ตามมติ กพช. แต่เพื่อไม่ให้ประชาชนเป็นผู้แบกรับค่าไฟจากการพยากรณ์ความต้องการไฟฟ้าที่สูงเกินไป ก็ขอเสนอให้รัฐบาลปรับปรุงแผนพัฒนากำลังผลิตไฟฟ้าใหม่ให้สอดคล้องกับสิ่งที่เกิดขึ้นจริง รวมถึงชี้แจงกระบวนการต่างๆ และคิดอัตราค่าธรรมเนียม Wheeling Charge ให้โปร่งใสและเป็นธรรมกับทุกฝ่าย
ณัฐพล สงวนทรัพย์ ข่าว/เรียบเรียง
