สำนักงานเลขาธิการสภาผู้แทนราษฎรเปิดรับฟังร่างพระราชบัญญัติ(พ.ร.บ.)การปฏิรูปที่ดินและคุ้มครองพื้นที่เกษตรกรรม พ.ศ. .... เสนอโดยนายกฤดิทัช แสงธนโยธิน สมาชิกสภาผู้แทนราษฎรกับคณะ โดยร่างดังกล่าวเป็นร่างการเงิน สืบเนื่องจากพ.ร.บ.การปฏิรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรม พ.ศ. 2518 ใช้บังคับมาเป็นระยะเวลานานและมาตรการในกฎหมายดังกล่าวไม่สอดคล้องกับสภาพเศรษฐกิจและสังคมที่เปลี่ยนแปลงไป ไม่เอื้ออำนวยในการจัดหาที่ดินมากระจายการถือครองให้แก่ผู้ที่ไม่มีที่ดินทำกิน ประกอบกับที่ดินที่ได้มาเพื่อใช้ในการปฏิรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรมบางส่วนไม่เหมาะสมในการประกอบเกษตรกรรม หรือสามารถนำไปใช้ประโยชน์อย่างอื่นเพื่อให้เกิดประโยชน์อย่างคุ้มค่าสูงสุดได้ กลไกลตามที่กำหนดไว้ในกฎหมายเดิมมุ่งเน้นให้ใช้ประโยชน์ที่ดินได้เฉพาะการทำเกษตรกรรมและกิจการสนับสนุนหรือกิจการเกี่ยวเนื่องกับเกษตรกรรม จึงไม่สามารถบริหารจัดการการใช้ประโยชน์ที่ดินภายในเขตปฏิรูปที่ดินเพื่อประกอบกิจการอื่นให้เกิดประโยชน์สูงสุดได้ อีกทั้งสิทธิในที่ดินที่ได้รับจากการปฏิรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรม มีข้อจำกัดในการแบ่งแยกและโอนสิทธิให้บุคคลอื่น เว้นแต่การตกทอดทางมรดกหรือโอนให้แก่ทายาท ส่งผลให้ผู้ที่ได้รับสิทธิไม่สามารถนำไปใช้เป็นหลักประกันหรือขอสินเชื่อกับสถาบันการเงินเพื่อนำมาใช้เป็นทุนในการประกอบเกษตรกรรมหรือใช้ในการพัฒนาอาชีพและเพิ่มรายได้ จึงจำเป็นต้องมีการปรับปรุงหลักเกณฑ์ในการจัดหาที่ดิน การกำหนดเขตการใช้ประโยชน์ที่ดินการจัดที่ดิน การโอนสิทธิในที่ดิน การควบคุมการใช้ประโยชน์ในที่ดิน และมาตรการป้องกันการครอบครองที่ดินในเขตปฏิรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรมโดยมิชอบ รวมทั้งเพิ่มมาตรการในการคุ้มครองพื้นที่เกษตรกรรมเพื่อส่งเสริมการทำการเกษตรอย่างมีระบบ และเพิ่มศักยภาพการแข่งขันของภาคการเกษตร ซึ่งจะทำให้การใช้ที่ดินในเขตปฏิรูปที่ดินเกิดประโยชน์สูงสุดแก่เกษตรกร ประชาชนและประโยชน์สาธารณะของประเทศ อีกทั้งช่วยรักษาพื้นที่ที่เหมาะสมกับเกษตรกรรมไว้ให้เป็นฐานการผลิตการเกษตรที่มั่นคง เพื่อสนองแนวนโยบายรัฐในการลดความเหลื่อมล้ำในฐานะของบุคคลในทางเศรษฐกิจและสังคมตามที่กำหนดไว้ในรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย ยุทธศาสตร์ชาติ แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ และแผนปฏิรูปประเทศด้านกฎหมาย
สำหรับประเด็นรับฟังความคิดเห็น อาทิ เห็นด้วยหรือไม่ กับการกำหนดบทนิยามใหม่ในเรื่องการจำแนกเขตการใช้ประโยชน์ที่ดิน การประกอบกิจการอื่นที่เป็นการสนับสนุนและเกี่ยวเนื่องกับเกษตรกรรม และการคุ้มครองพื้นที่เกษตรกรรมภายในเขตคุ้มครองพื้นที่เกษตรกรรมซึ่งเจ้าของที่ดินมีสิทธิได้รับความช่วยเหลือในการจัดทำระบบน้ำเพื่อเกษตรกรรม เห็นด้วยหรือไม่ อย่างไร กับการปรับปรุงหน้าที่และอำนาจของคณะกรรมการปฏิรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรมที่เพิ่มขึ้น เช่น พิจารณาอนุมัติแผนงานและโครงการ ตลอดจนงบประมาณค่าใช้จ่ายในการจัดระบบน้ำเพื่อเกษตรกรรมหรือจัดรูปที่ดินในเขตปฏิรูปที่ดินและเขตคุ้มครองพื้นที่เกษตรกรรม เห็นด้วยหรือไม่ อย่างไร กับการปรับปรุงหลักเกณฑ์ในการได้มาซึ่งที่ดินเพื่อใช้ดำเนินการปฏิรูปที่ดินรวมถึงการกำหนดเขตการใช้ประโยชน์ที่ดินในเขตปฏิรูปที่ดิน โดยจำแนกออกเป็น 5 เขต คือ เขตพื้นที่เกษตรกรรม เขตพื้นที่ส่งเสริมการประกอบเกษตรกรรม เขตพื้นที่ประกอบกิจการ เขตพื้นที่ชุมชน และเขตพื้นที่เพื่อการบำรุงรักษาทรัพยากรธรรมชาติ
โดยประชาชนผู้สนใจสามารถร่วมแสดงความเห็นต่อร่างพ.ร.บ.การปฏิรูปที่ดินและคุ้มครองพื้นที่เกษตรกรรม พ.ศ. .... ได้ทางเว็บไซต์รัฐสภา www.parliament.go.th หมวดการรับฟังความคิดเห็นต่อร่าง พ.ร.บ. ตามมาตรา 77 ของรัฐธรรมนูญ ตั้งแต่วันนี้ถึงวันที่ 23 มกราคม 2568
อรพรรณ ขันทองคำ ข่าว/เรียบเรียง