นางสาวญาณธิชา บัวเผื่อน สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร (สส.) จังหวัดจันทบุรี พรรคประชาชน ตั้งกระทู้ถามสดด้วยวาจาถึงนายกรัฐมนตรี เกี่ยวกับปัญหาวิกฤตการส่งออกทุเรียนไทยไปจีน สืบเนื่องจากจีนได้เพิ่มมาตรการเข้มงวดตั้งแต่วันที่ 10 มกราคม 2568 โดยทุเรียนที่ส่งออกทุกตู้ต้องมีใบรับรองผลการตรวจวิเคราะห์แคดเมียมและสาร BY2 ปัญหาคือแล็บที่ได้รับการรับรองจากจีนถูกระงับอย่างต่อเนื่อง จากเดิม 8 แห่ง เหลือเพียง 3 แห่ง สามารถรองรับการตรวจได้เพียง 560 ตู้ต่อวัน ขณะที่ช่วงผลผลิตออกมากในเดือนเมษายน-พฤษภาคมจะมีปริมาณถึง 1,000 ตู้ต่อวัน โดยปริมาณผลผลิตทุเรียนภาคตะวันออกปี 2568 มีทั้งสิ้น 871,000 ตัน โดยเดือนเมษายน 273,000 ตัน (31%) พฤษภาคม 366,000 ตัน (42%) และมิถุนายน 170,000 ตัน (20%) ทุเรียนล็อตใหญ่จะเริ่มออกสู่ตลาดหลังสงกรานต์ประมาณวันที่ 20 เมษายน นี้ โดยคาดการณ์ว่าหากไม่มีแล็บเพิ่ม จะไม่สามารถตรวจสาร BY2 ได้ทัน รัฐบาลจะมีแนวทางแก้ปัญหาดังกล่าว อย่างไร
ด้าน นายนภินทร ศรีสรรพางค์ รัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงพาณิชย์ เป็นผู้ตอบกระทู้ถามแทน ชี้แจงว่า การส่งออกทุเรียนไทยในปี 2567 ลดลง 120,000 ตัน เนื่องจากเวียดนามได้รับอนุญาตให้ส่งทุเรียนสดเข้าจีนโดยตรง แบ่งส่วนแบ่งตลาดไป แต่ไม่ส่งผลกระทบมากนักเพราะผลผลิตไทยไม่มากและราคาสูงขึ้น สำหรับปี 2568 ไทยมีพื้นที่เพาะปลูกเพิ่มขึ้น คาดว่าผลผลิตจะสูงถึง 1,200,000 ไร่ ขณะที่การบริโภคภายในประเทศเพิ่มจาก 320,000 ตันเป็นไม่เกิน 400,000 ตัน ทำให้ต้องเร่งขยายตลาดส่งออก กระทรวงพาณิชย์ จึงวางแผนขยายตลาดทุเรียนในมณฑลทางภาคใต้ ภาคตะวันออกเฉียงใต้ และภาคตะวันตกของจีน ผ่านด่านเชียงของ จังหวัดเชียงราย พร้อมทำ business matching กับผู้บริหารมณฑลและผู้ประกอบการจีน ซึ่งพร้อมรับทุเรียนไทยเพิ่มขึ้น อย่างไรก็ตาม ผู้ส่งออกไทยยังไม่กล้าเซ็นสัญญาซื้อขายกับจีน เนื่องจากไม่มั่นใจว่าจะส่งออกได้ทันตามกำหนดและคงคุณภาพที่ดี เพราะจีนเพิ่มมาตรการตรวจเข้มทุกตู้ 100% จากเดิมตรวจเพียง 30% นอกจากนี้ยังได้เจรจาให้จีนขยายเวลาเปิดด่าน เพิ่มบุคลากรและห้องแล็บจาก 3 เป็น 5 ห้อง ซึ่งฝ่ายจีนรับปากแล้ว สำหรับสาเหตุสำคัญที่ตรวจพบสาร BY2 คือ กล่องกระดาษบรรจุทุเรียนที่มีค่าสูงถึง 126.75 ไมโครกรัมต่อกิโลกรัม ไม่ใช่การจงใจชุบทุเรียนด้วยสาร BY2 แต่อย่างใด ซึ่งต้องเร่งแจ้งกรมวิชาการเกษตรและกระทรวงอุตสาหกรรมเพื่อแก้ไขโดยด่วน ทั้งนี้ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงพาณิชย์ ได้มีกำหนดเดินทางไปเจรจากับจีนในวันที่ 24 - 26 เมษายน นี้ และหากเกิดปัญหาทุเรียนล้นตลาด ได้เตรียมห้องเย็นสำหรับจัดเก็บ 100,000 ตันไว้แล้ว นอกจากนี้ ยังเจรจาให้ศุลกากรจีนมาตรวจรับรองมาตรฐานห้องแล็บของไทย เพื่อให้ผ่านด่านจีนโดยไม่ต้องตรวจซ้ำ
อรุณี ตันศักดิ์ดา ข่าว/เรียบเรียง
